Türkiye ile Suriye ortasında son devirde yapılan bir dizi üst seviye temas, Suriye’nin yeni ordusunun kurulması, Halk Savunma Birlikleri’nin (YPG) bu orduya entegre edilmesi üzere değerli güvenlik başlıklarındaki işbirliğinin ağırlaştığını ve somutlaştığını göstermesi açısından ehemmiyet taşıyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Suriye’nin geçiş dönemi lideri Ahmed Şara ile 24 Mayıs günü İstanbul’da bir ortaya geldi.
‘nın Ankara ve Antalya ziyaretlerinin akabinde Türkiye’ye gerçekleştirdiği bu üçüncü ziyaret, evvel ABD daha sonra da Avrupa Birliği’nin Suriye’ye yaptırımları kaldırma kararının ardından gerçekleşti.
Suriye’nin yeni lideri, Erdoğan ile görüşmesinin akabinde ABD Lideri Donald Trump’ın Suriye özel temsilcisi olarak atadığı ABD Ankara Büyükelçisi Tom Barrack ile de bir ortaya geldi.
Ankara ile diyaloğun odağında güvenlik var
Erdoğan ile Şara ortasında yapılan görüşmenin akabinde tarafların yaptığı yazılı açıklamalarda, yaptırımların kaldırılmasından duyulan memnuniyet lisana getirildi.
İletişim Başkanlığı’ndan yapılan açıklamada, güvenlik hususlarına ait yalnızca bir cümle yer aldı.
Açıklamaya nazaran, Erdoğan, Şara’ya “Suriye’nin toprak bütünlüğünün korunarak ülkenin ve ordunun tek bir merkezden yönetim edilmesinin kıymetli olduğunu” söyledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bu tabirlerle Şam idaresinin YPG ile Mart ayında yaptığı protokole atıfta bulunduğu, Ankara’nın bu muahedenin uygulanmasına verdiği ehemmiyete vurgu yaptığı değerlendirildi.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan geçen hafta yaptığı bir açıklamada, YPG ile yapılan mutabakatın uygulanmasına dönük bir adım atılmadığını belirtirken, Cumhurbaşkanı Erdoğan da Macaristan dönüşü yaptığı değerlendirmelerde Şam idaresinin bu hususa odaklanması gerektiğini kaydetti.
Erdoğan, “Özellikle YPG ile ilgili mevzuyu çok fakat çok yakından takip ediyoruz. Şam idaresinin bu mevzudan dikkatini ayırmaması önemli” diye konuşmuş ve “Çünkü şu anda konuşmaları gereken çok husus var. Onları bu bahse odaklandırmaya çalışıyoruz” demişti.
MİT Başkanı İbrahim Kalın’ın Şara’nın İstanbul’a gelmeden evvel gerçekleştirdiği Şam ziyaretinde de birebir mevzunun ele alındığı kaydedilmişti.
Bu süreçte yapılan görüşmelerde Ankara’nın Şam’dan YPG üzerindeki baskının devam ettirilmesi ve protokolün somut bir takvime uygun halde uygulanması istemini lisana getirdiği belirtiliyor.
Türkiye YPG’yi “terör örgütü” olarak tanımlıyor ve başta ABD olmak üzere memleketler arası güçlerin bu kümeyle IŞİD ile gayret kapsamında sürdürdükleri iş birliğini sonlandırmasını istiyor.
Suriye Demokratik Güçleri’nin (SDG) ana omurgasını oluşturan YPG, hem IŞİD ile çabadan hem de IŞİD üyelerinin tutulduğu cezaevlerinin denetiminden sorumlu.
Türkiye, Suriye’ye komşu ülkelerin bu alanda birlikte çalışabileceğini savunuyor.
Mart ayında Türkiye, Ürdün, Irak, Lübnan ve Suriye ile IŞİD’e karşı ortak gayret üzerinde anlaştığını .
Ankara ve Şam ortasında askeri temaslar arttı
Erdoğan-Şara görüşmesine katılan yetkililer arasında Dışişleri Bakanı Fidan’ın yanı sıra Savunma Bakanı Yaşar Güler ve Savunma Sanayi Başkanı Haluk Görgün de yer aldı.
İstanbul’da yapılan görüşmeden bir hafta evvel Ankara’dan Tümgeneral İlkay Altındağ başkanlığında bir askeri heyet Şam’a gitmiş ve Suriye Savunma Bakanı Murhef Ebu Kasra ve öbür yetkililerle bir araya gelmişti.
Askeri iş birliği ve uyum hususlarının ele alındığı görüşmeye ait bilgi veren Savunma Bakanlığı kaynakları, terörle mücadelenin de gündeme geldiğini söyledi.
İki ülke askeri makamları ortasında yapılan görüşmelerde, Suriye’nin yeni kurulmakta olan ordusunun kapasitesinin güçlendirilmesi, eğitilmesi ve donatılması ile gerekli askeri ekipmanların sağlanması hususlarını ele aldıkları biliniyor.
Türkiye’nin Suriye ordusunun eğitimi için Suriye topraklarında bir askeri eğitim merkezi oluşturmak istediği de basına yansımıştı.
Bu süreçteki iş birliğinin bilhassa Türkiye- İsrail ortasında çatışmasızlık sisteminin kurulmasına paralel daha da hızlanacağı kaydediliyor.
Türkiye ve İsrail, Azerbaycan’ın arabuluculuğunda son bir aydır bu düzeneğin kurulmasına dönük görüşmeler yapıyor.
İsrail basını bu sistemin kurulduğunu ve Ankara – Tel Aviv ortasında direkt çizgi oluşturulduğunu sav etse de Savunma Bakanlığı kaynakları bu gelişmeyi doğrulamadı.
İstanbul’daki görüşme Riyad tepesinin devamı
İstanbul’da yapılan Erdoğan-Şara ve Barrack-Şara görüşmeleri, 14 Mayıs’ta Riyad’da gerçekleştirilen “dörtlü zirvenin” devamı olarak bedellendiriliyor.
O tepeye Suudi Arabistan’ı ziyaret eden ABD Başkanı Donald Trump, Veliaht Prens Muhammed bin Selman ve Suriye lideri Şara fiziken, Erdoğan da görüntü konferans aracılığıyla katılmıştı.
Özellikle Trump’ın Şara ile birinci görüşmesi olarak tarihe geçen bu buluşma, Suriye’de 8 Aralık’ta başlayan yeni periyodun en kıymetli kazanımı olarak değerlendirildi.
Trump’ın açıklaması akabinde gerçekleşen bu görüşme, Şam- Washington ortasında direkt diyaloğun oluşturulması yolunu açtı.
ABD Başkanı Trump’ın Ankara’ya Büyükelçi olarak atadığı Tom Barrack’ı tıpkı vakitte Suriye özel temsilcisi olarak görevlendirmesi de Türkiye ile ABD ortasında Suriye başlıklı iş birliği ve diyalog gündeminin daha da güçlenmesi olarak değerlendirildi.
Kaynak: Son Dakika
