DOĞU Karadeniz Bölgesi’nde, yağış rejimindeki değişkenlik ve tesirli olan kar sonrası, hava sıcaklığının artmasıyla kar sularının ani ve süratli erimesi, son haftalarda heyelanlara yol açıyor. Bölgede son 1 ay içerisinde Trabzon, Rize ve Artvin’de bilhassa yamaç yerlerde pek çok noktada kaya düşmelerine de neden olan 20’yi aşkın heyelan yaşandı. Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Heyelan Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Dilek Fırat Ersoy, ‘Son periyotlarda heyelanların sayısında hayli artış var. Evvelden yağış rejimi uzundu. Artık artık o denli değil, yarım saat içerisinde tahminen bir ayda yağacak yağış, toprağa düşüyor’ dedi.
Küresel iklim değişikliğinin tesirleriyle görülen ani lokal ve şiddetli yağışların, can ve mal kayıplarıyla sonuçlanan sel ve heyelanlara yol açtığı Doğu Karadeniz Bölgesi’nde, son haftalarda tesirini gösteren kar yağışı kendini 20 dereceyi bulan sıcak havalara bıraktı. Trabzon, Rize ve Artvin’de pek çok noktada kaya düşmesine de neden olan heyelanlarda artış yaşandı. Bölge vilayetlerinde kar yağışının ani erimesi kaynaklı, toprağın yumuşamasıyla oluşan heyelanda, can kaybı yaşanmazken, tarım yerleri ile istinat duvarları yıkıldı, yollar ziyan gördü. Bölgede son 1 ay içerisinde bilhassa yamaç topraklarda 20’yi aşkın heyelan yaşandı.
‘OLDUKÇA KURAK GÜNLERDEN GEÇİYORUZ’
KTÜ Heyelan Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. İstek Fırat Ersoy, heyelanlarda artış olduğunu belirterek, ‘Son devirlerde heyelanların sayısında epey artış var. Bunu hepimiz görüyoruz ve bunun global iklim değişikliği, yağışların azalmasıyla da temaslı olduğunu hepimiz biliyoruz. Meteorolojinin yayınladığı son 4 ayın kuraklık bilgilerine nazaran, epey kurak günlerden geçtiğimizi ve bölge olarak yalnızca geçtiğimiz 2 hafta öncesinde bir kar yağışı aldığımızı, bu kar yağışının da sıcaklıkların ani artışıyla birlikte süratlice eridiğini gözlemledik. Hasebiyle süratli kar erimeleri yerin yahut kaya kütlelerinin suya süratlice doygun hale gelmesine neden oluyor. Bu da kütle hareketlerini tetikleyen nedenlerin ortasında. Zira toprağın, tabanın yahut kayanın suya doygun olması kütle hareketlerini hızlandırıcı tarafta rol oynuyor’ dedi.
‘ANİ YAĞIŞLAR SEL VE TAŞKINLARI TETİKLİYOR’
Yağış rejimindeki değişikliğe dikkati çeken Prof. Dr. Ersoy, ‘Doğu Karadeniz, yüksek eğimli yapısı itibariyle heyelan manasında hayli riskli bölgeler ortasında yer almakta. Eğimin yüksek olması, kısa periyodik ve ani yağışların meydana gelmesi, karın yağdıktan sonra süratlice eriyerek yeri doygun hale getirmesi, kütle hareketlerini olumsuz tarafta etkileyen nedenler ortasında. Bizler yaşadığımız bölge itibariyle yüksek topografik eğime sahip bir bölgede yaşadığımız için bu kütle hareketlerini sıklıkla yaşıyoruz maalesef. Evvelce sonbaharda uzun yağışlar meydana gelirdi. Yağış rejimi uzundu. Artık artık o denli değil, yarım saat içerisinde tahminen bir ayda yağacak yağış toprağa düşüyor. Bu da toprağın suyu yeteri kadar emememesi, yüzeysel akışa geçerek kısa müddette sel ve taşkınlara neden olması yahut kütle hareketlerini tetiklenmesine neden oluyor’ diye konuştu.
Kaynak: Son Dakika
