Türkiye sonundaki İranlılar çok güç bir kararla karşı karşıya: İnternet kısıtlamaları, devlet sansürü ve can kaybına yol açan hava akınları devam ederken oluşan belirsizlik ve kaygı ortamını bırakıp ülkelerini terk etmeliler mi yoksa kalmalılar mı?
“Bombardıman başladığında yalnızca bizim mahallede mi olduğunu yoksa tüm ülkeyi mi gaye aldığını bilmiyorduk,” diyor Farnaz*, ABD’nin müzakere ettiği kırılgan ateşkes başlamadan çabucak evvel kendisiyle konuştuğumuzda.
İranlı-Amerikalı sanatçı bombardıman başladığında Tahran’daki ailesini ziyaret ediyordu. Olan biteni izlediği devlet medyasına güvenmiyordu lakin internet erişimi de kısıtlıydı.
“O günler karanlık bir kutuda hiçbir kapı ya da pencere olmadan yaşamak üzereydi,” diye hatırlıyor çatışmanın birinci günlerini.
“Dışarıdan sesler, dedikodular duyuyorsunuz lakin nitekim ne olup bittiğini anlamanızın hiçbir yolu yok. Dehşetli bir his.”
Farnaz, Van’dan kalkacak bir uçak bekliyor.
Türkiye‘de İran sonuna en yakın havalimanının bulunduğu Van, İranlı turistler için her vakit değerli bir merkez oldu. Savaştan evvel Van’a İran’dan çok sayıda turist tatil, alışveriş ya da iş için gelip gidiyordu. Kentte Farsça konuşulan restoranlar, dükkanlar ve seyahat acenteleri de var.
Farnaz’ın Tahran’dan hududa yaptığı seyahat bir oldukça sıkıntı ve korkutucu geçti. Sahip olduğu Amerikan pasaportunun başına bir iş açmasından da çok korktu.
“Ordu ve polis otomobilimizi üç defa durdurdu, çantalarımızı büyük bir dikkatle, her bir fermuarı tek tek açarak inceledi.”
Ancak bu kaygılarına karşın çok geç olmadan İsrail bombardımanı altındaki Tahran’dan ayrılmaya karar verdi.
Saldırıların birinci gecesini “Korkunçtu, ürkütücü bir sarsıntı ve camların şıngırtıları duyulurken yatağımda sallandım” diye anlatıyor.
“Uyandığımda kabus gördüğümü düşündüm fakat sonra herkesin çok korktuğunu ve şaşkına döndüğünü gördüm. O vakit berbat bir hayal görmediğimi; bunların tümünün gerçek olduğunu anladım.”
Türkiye‘ye ulaştığında ABD’nin İran’ı bombaladığı haberini alana Farnaz, her ne kadar akrabaları için çok endişelense de, “İslam Cumhuriyeti rejiminin bu sayede devrileceğine inandığı için” bu habere sevindi.
Kapıköy/Razi hudut kapısında yahut Van Havalimanı’nda bekleyen İranlılardan çok azı bizimle konuşmayı kabul ediyor.
İran idaresi, “düşman” olarak tanımladığı memleketler arası basın kuruluşlarıyla konuşan şahısları, yabancı ülkeler için casusluk yapmak ve düşmanla işbirliği yapmak suçlamasıyla tutuklayıp ceza veriyor. Bu yüzden hem İran’dan çıkmaya çalışanlar hem de geri dönmek isteyenler dehşet içinde, paranoya ve baş karışıklığı yaşıyor.
Sınır kapısında dört saattir oturarak arkadaşlarının da sona ulaşmasını bekleyen bir bayanla konuşuyoruz.
“Arkadaşlarımdan haber alamıyorum zira internet irtibatı yok. Ancak yakında burada olacaklarını umuyorum,” diyor.
İki saat sonra iki genç bayan çıkıp geliyor, birbirlerine sarılıp ağlıyorlar.
“Çok uzun bir yoldan geldiler. Artık bu savaş bitene kadar benim yanımda kalmalarını istiyorum.”
Sınırdaki herkes İran’dan ayrılmıyor. Haftanın her günü açık olan hudut kapısında küçük kümeler halinde birçok kişi gün içinde giriş çıkış yapabiliyor. Bu esneklik de yığılmanın önüne geçiyor.
Sınırın Türkiye tarafından minibüslerden inenler ya da yaya olarak gelen aileler İran’a geçmeye çalışıyor.
Annesiyle birlikte seyahat eden genç bir bayan bana, “Savaş olduğunu biliyorum lakin benim konutum, hayatım Tahran’da ve ben de orada olmalıyım” diyor.
Evden uzak olmak onu daha çok kaygılandırıyor zira her yerden farklı bilgiler geliyor ve konutunda nitekim neler olduğunu bilmiyor.
“Bence beşerler hakikaten kaygılı ve panik halde zira kimse ülkelerinde ne olduğunu bilmiyor. Halktan gerçek durum saklandığı için çok az bilgi sahibiyiz.”
Bu kelamların sahibi 26 yaşındaki genç bir teşebbüsçü bayan. İran’dan çıkarak Türkiye’ye ulaşan bu genç bayan Kanada’daki işine geri dönmek için uzun bir seyahat yapacak.
Ancak Tahran’da bıraktığı dedesi ve öteki akrabaları için çok telaşlı. Yanındaki annesi ise ABD’nin İran’a yönelik akınlarıyla ilgili “çok öfkeli olduğunu” söylüyor.
Annesi kızına havalimanına kadar eşlik edecek lakin onunla Kanada’ya gitmeyecek, Tahran’daki konutuna dönecek.
“Biz İran-Irak savaşından sağ çıkmış bir halkız ki o çok daha berbattı. O yüzden inanıyorum ki bu savaş da geçecek.”
*İsimler değiştirilmiştir
Kaynak: Haberler.com
