Hindistan Başbakanı Narendra Modi, Kıbrıs’ı ziyaret ediyor. Adaya dün varan Modi, Kıbrıs Cumhurbaşkanı Nikos Hristodulidis tarafından havalimanında karşılandı.
Modi’ye adadaki en yüksek nişan olan, Kıbrıs Cumhuriyeti’nin birinci cumhurbaşkanı olan 3. Makarios’un nişanı da verildi. Modi, bu nişanı iki ülke ortasındaki dostluğa adadığını söyledi.
Mayıs başında Pakistan’la yaşanan çatışmanın akabinde birinci dış ziyaretine çıkan Modi, 2002’den bu yana Kıbrıs’a giden birinci Hint önder oldu. Modi’nin Kıbrıs’ın akabinde Kanada ve Hırvatistan’ı da ziyaret etmesi bekleniyor.
Ziyaret öncesinde konuşan Modi “Kıbrıs hem yakın bir dost hem de Akdeniz ve Avrupa Birliği’nde (AB) değerli bir partner” dedi “Bu, Hindistan – Kıbrıs bağlantılarının bilhassa ticaret, yatırım ve öbür alanlarda gelişmesine ivme katacak” diye de ekledi.
Kıbrıs Cumhurbaşkanı Nikos Hristodulidis ise önümüzdeki yıl AB devir başkanlığını üstlendiklerinde Hindistan’la bağlantıları öncelikli bir gündem unsuru yapacaklarını söyledi.
Hint gazetesi Indian Express’e nazaran Kıbrıs’ın, AB projelerinde ve Yeni Delhi’nin geliştirdiği Hindistan – Orta Doğu – Avrupa Ekonomik Koridoru projesinde kıymetli takviyeleri olabilir.
2023’te açıklanan ve Çin’in Nesil ve Yol Projesi’ne rakip olan bu koridor, Hindistan’ı Arap Denizi yoluyla Arap yarımadasına bağladıktan ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Suudi Arabistan ve Ürdün’den geçtikten sonra İsrail üzerinden Akdeniz’e açılıyor.
Bu plan birinci açıklandığında G20 Doruğu için Hindistan’da olan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Türkiyesiz koridor olmaz. Doğudan batıya trafik için en uygun çizgi Türkiye üzerinden geçmek durumunda” diyerek bu projeye karşı çıkmıştı.
Türkiye daha sonra Irak, Katar ve BAE ile birlikte bir Kalkınma Yolu projesi açıkladı.
Bu projede Irak’ın güneyine deniz yoluyla ulaşan yük, inşa edilecek birer otoyol ve demiryoluyla Şırnak’a, oradan da Avrupa’ya ulaştırılacak.
‘Türkiye’ye mesaj’
Hem Indian Express hem de Times of India gazetelerine nazaran Modi’nin Pakistan’la çatışmanın akabinde birinci yurt dışı ziyareti olarak Kıbrıs’ın seçilmesi, Türkiye’ye bir bildiriydi.
Türkiye, Hindistan ile çatışma sırasında Pakistan’a takviyesini açıklarken Kıbrıs Cumhuriyeti ise Keşmir konusunda Hindistan’ın konumunu destekliyor.
Indian Express, Kıbrıs’ın Türkiye karşısında savunma işbirliği partnerleri aradığını ve Hindistan’dan gelecek yardımlara açık olacağını da ekledi.
Bir başka Hint gazetesi Hindu Post’ta yayımlanan bir tahlilde ise Türkiye’nin Pakistan’a dayanağı sonucu Hindistan’ın da Türkiye’nin bölgesel rakipleri olan Yunanistan, Ermenistan, Mısır ve Kıbrıs’la alakalarını geliştirdiği aktarıldı.
Mayıs ayındaki çatışmada neler yaşanmıştı?
Hindistan ve Pakistan ortasında son periyotta tırmanan Keşmir tansiyonunu Hindistan’ın 7 Mayıs’ta düzenlediği hava atakları izledi.
Pakistan, kendi idaresindeki Keşmir bölgesinde üç noktanın vurulduğunu açıkladı.
Hindistan da dokuz noktaya akınlar düzenlediğini söyledi.
Hindistan, komşusu Pakistan’ı Keşmir’de 22 Nisan’da 26 turistin öldürüldüğü saldırıyı gerçekleştiren militanları desteklemekle suçladı.
İslamabad suçlamaları reddederken Pakistan Enformasyon Bakanı Ataullah Tarar, Hindistan’ın Keşmir’deki saldırıyı “bahane olarak” kullanmaya niyetlendiğini öne sürdü.
Taraflar daha sonra bir ateşkes imzaladı.
Türkiye – Hindistan bağları ne durumda?
Türkiye Dışişleri Bakanlığı’ndan 7 Mayıs’ta yapılan yazılı açıklamada da “Hindistan tarafından düzenlenen atak topyekûn bir savaş riskini ortaya çıkarmıştır. Bu tıp kışkırtıcı adımları ve siviller ile sivil altyapıyı amaç alan atakları kınıyoruz” tabirlerine yer verildi.
Türkiye, global ekonomik yükün Batı’dan Doğu’ya kaydığı görüşünden hareketle son periyotta “Yeniden Asya” ismini verdiği bir açılımla Hindistan’ın da yüklü olarak yer aldığı bu coğrafyaya ilgisini artırdı.
Ancak Keşmir başta olmak üzere jeopolitik tansiyonlarda Ankara’nın İslamabad yanlısı siyasetlerinin Hindistan ile bağlantıların hedeflenen seviyeye çıkmasını zorlaştırdığı yorumları yapılıyor.
Son çatışmaların akabinde Hindistan’da çok sayıda tüketici ve tüccar, Türk eserlerini boykot etmeye başladı.
Hint hükümeti de bilhassa havacılık alanında Türk şirketlerinin Hindistan’daki varlığını kısıtlayan yahut sonlandıran adımlar attı.
Kıbrıs sıkıntısının tahlili için neler yapılıyor?
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, İsviçre’nin Cenevre kentinde düzenlenen Kıbrıs görüşmelerinin akabinde yaptığı açıklamada, tarafların “anlamlı bir ilerleme” kaydettiğini belirtti.
Guterres’in daveti üzerine 17-18 Mart tarihlerinde Kıbrıs için düzenlenen gayri resmi görüşmelere Kıbrıs Cumhuriyeti ve adadaki Türk idaresinin temsilcileri ile garantör ülkeler Türkiye, Yunanistan ve İngiltere katıldı.
Guterres, görüşmelerde “yeni bir atmosferin” olduğunu vurgulayarak başkanların dört teşebbüs üzerinde uzlaşma sağladığını belirtti.
BM Genel Sekreteri bunları, iki bölge ortasında dört geçiş noktasının açılması, mayınların temizlenmesi, gençlik konusunda teknik komite kurulması, madencilik alanlarına tesirleri de dahil olmak üzere etraf ve iklim değişikliği konusunda teşebbüsler; tampon bölgede güneş gücü ve mezarlıkların onarımı olarak sıraladı.
Fakat adada tahlile dair tarafların durumları oldukça farklı. Türkiye, daha evvel Birleşmiş Milletler arabuluculuğunda varılan Annan Planı’nın Kıbrıslı Türkler tarafından kabul edilirken Kıbrıslı Rumlar tarafından reddedilmesi ve 2017’de de Crans Montana müzakerelerinin çökmesinin akabinde artık adada iki devletli bir tahlil olması gerektiğini savunuyor.
Dönemin Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Crans Montana toplantılarının akabinde yaptığı açıklamada, BM parametrelerinin artık çöktüğünü, Kıbrıs Cumhuriyeti ile Ankara’nın yeni bir yol haritası oluşturacağını açıklamıştı.
Kıbrıs Cumhuriyeti ise federasyon temelli, tek devletli bir tahlili savunuyor.
Kaynak: Haberler.com
