DÜNYANIN dört bir yanından bilim insanları, teşebbüsçüler ve yatırımcıları bir ortaya getiren Hello Tomorrow Türkiye Summit 2025, ‘Deep Tech Çağında Yükselişe Geçin’ temasıyla İstanbul’da gerçekleşti. Bilim, mühendislik ve girişimcilik dünyasının en parlak zihinlerini bir ortaya getiren dorukta, Türkiye’nin derin teknoloji alanındaki potansiyeli vurgulandı.
Elektrikli uçaklardan CERN’e, AstraZeneca’dan BASF’e, yapay kalp cerrahisinden ve beyin mikrorobotiğinden mikroalg ihtilaline kadar çığır açan teknolojiler İstanbul’da buluştu.5 trilyon dolarlık global güç piyasasından 20 trilyon dolarlık sıhhat dalına kadar devasa pazarlarda kelam sahibi olmak için Hello Tomorrow Türkiye Summit 2025, İstanbul’da geleceğin teknoloji haritasını çizdi. 2030’a kadar 15 trilyon dolarlık ekonomik katkı öngörülen derin teknoloji alanında, 28 Türk teşebbüsünün dünya genelinden 5.000 müracaat ortasından finale kalması Türkiye’nin global rekabet gücünü kanıtladı.
Hello Tomorrow Türkiye Kurucusu ve YK Başkanı Timur Topalgökçeli, açılış konuşmasında “8 yıllık süreçte yalnızca Türkiye’de 7.000’den fazla yenilikçi ve bilim insanından oluşan topluluk inşa edildi, 450’den fazla bilimsel yeniliğin ticarileşmesine yardımcı olundu. 130 ülkede 5.000 müracaat aldığımız global müsabakada, sahneye çıkan şirketlerin yalnızca yüzde 1,5’inin seçildiği ortamda, Türkiye’den dört şirketin bu başarıyı yakalaması ülkemizin rekabet gücünün ispatı. Yaptığımız tüm çalışmalar, dünyada gerçek tesir yaratan çığır açan teknolojiler üzerine dayalıdır. Mesela 35 yaşın altındaki bir takımın geliştirdiği teknoloji felçli bireylerin yine yürümesini sağlıyor. Bu dünyayı değiştirmek değilse, ne olduğunu bilmiyorum diyen Topalgökçeli, derin teknolojinin ekonomik potansiyelini de vurguladı: global güç piyasası 5 trilyon dolar, sıhhat piyasası 10-20 trilyon dolar büyüklüğünde” dedi.
GÜNEŞ GÜCÜYLE DÜNYAYI DOLAŞAN PİLOT: ANDRÉ BORSCHBERG
H55 Kurucu Ortağı ve İcra Kurulu Lideri André Borschberg, Solar Impulse ile gerçekleştirdiği efsanevi dünya cinsini anlatırken havacılıktaki elektrikli ihtilali müjdeledi. Güneş gücüyle dünyayı dolaşan Borschberg, teknolojik öncülük yapmanın sırlarını ve kritik anlarda yiğit kararlar vermenin ehemmiyetini iştirakçilerle paylaştı. Japonya’dan Hawaii’ye 5 gün 5 gece aralıksız Pasifik Okyanusu üzerinde gerçekleştirdiği tarihi uçuşla Guinness rekor kitabına giren Borschberg, teknik muvaffakiyetlerinin yanı sıra insan ruhu ve azmin gücüne dair derin içgörülerini de iştirakçilerle buluşturdu. “47 yıl evvel İstanbul’da mükemmel bir Türk bayanla evlendim” diyen Borschberg, “10 yıl içinde elektrikli uçaklar kullanacaksınız” diyerek kesimin geleceğini net bir halde ortaya koydu.
İçten yanmalı motorların verimsizliğini eleştiren Borschberg, “Yakıtın yüzde 30’u itme gücüne masraf, yüzde 70’i ısı olarak kaybolur. Bu aptalca” dedi. Bayanların teknolojiye dahil edilmesi konusunda da güçlü bir ileti veren Borschberg, “Havacılıkta bayan temsili yüzde 10’un altında. Bu hiçbir şey” diye konuştu.
YAPAY KALPTEN YAPAY ZEKAYA: DR. DİLEK GÜRSOY
Avrupa’da yapay kalp nakli gerçekleştiren birinci bayan cerrah GANİ Cardiac Surgery Kurucusu ve CEO’su Dr. Dilek Gürsoy ise ‘AI is good, but artificial heart is just as good’ (Yapay zeka hoş fakat yapay kalp de en az onun kadar güzel) başlıklı konuşmasında tıp teknolojilerinin geleceğini çizdi. Babasını kalp yetmezliğinden kaybettikten sonra tıp alanına yönelen Dr. Gürsoy, geliştirdiği ‘Kalp Gani’ projesini babasının ismine ithaf ettiğini açıkladı. Devrimci yapay kalp projesi, mevcut teknolojilerden esaslı farklılıklar sunuyor: Büsbütün kablosuz güç sistemi, çocukların göğüs kafesine bile sığabilecek kompakt boyut ve doğal kalbin atış ritmine yakın pulsatil akış özellikleri. “1-2 yıl içinde hayvan deneylerine başlayacağız” diyen Dr. Gürsoy, “Bir hastanın yaşaması için öbür birisinin vefatını beklemek, yapay zeka çağında saçma” vurgusuyla organ nakli alternatiflerinin aciliyetini söz etti.
Marmara Üniversitesi’nde test edilen yapay zeka aracının kalp yetmezliği teşhisinde yüzde 77 olumlu, yüzde 91 negatif prediktif pahaya ulaştığını açıklayan Dr. Gürsoy, giyilebilir teknoloji ile hasta takibi sistemlerinin reaktif tedaviden proaktif bakıma geçişi sağladığını vurguladı. Bayan liderlik konusunda da güçlü duruşuyla, “Güçlü bayan her yerde sorun. Basa basa ne yaptığımızı söylemek zorundayız” diyerek tecrübelerini paylaştı.
AstraZeneca Kurumsal Alakalar Yöneticisi Erdal Kiraz’ın moderatörlüğündeki ‘The AI-Driven Cure: Revolutionizing Healthcare’ (Yapay Zeka dayanaklı Tedavi: Sıhhat Hizmetlerinde Devrim) panelinde, YZ’nin sıhhat dalındaki dönüştürücü gücü ele alındı. AstraZeneca Medikal Yöneticisi Dr. Deniz Ertürk Erem, 200 bin hastanın tarandığı Qure.ai firması ile yaptıkları iş birliği kapsamında altı akciğer kanseri hastasının erken teşhis edildiğini belirtti. Aşı ve İmmün Terapiler İş Ünitesi & Lansman Harikalık Yöneticisi Çiğdem Özkaplan, Evinova platformunun hasta tecrübesinde yüzde 60 güzelleşme, klinik araştırma müddetlerinde yüzde 50 kısalma sağladığını açıkladı. Onkoloji İş Ünitesi Yöneticisi Özge Nurata Osmanoğlu, “Yapay zeka, günümüzde sıhhat kesiminde ihtilal yaratıyor. Klasik sistemlerle uzun yıllar süren araştırma ve geliştirme süreçleri yapay zeka ile çok kısa mühletlere iniyor. AstraZeneca olarak biz de ilaç Ar-Ge süreçlerinde yapay zeka ve makine tahsili teknolojilerini kullanarak kıymetli muvaffakiyetler elde ediyoruz. Bu teknolojiler sayesinde, onkoloji ve kronik hastalıklar üzere alanlarda şahsileştirilmiş ilaç stratejileri geliştirebiliyoruz” diye konuştu. Bilgi Teknolojileri ve İnovasyon Yöneticisi Yağız Aydemir, AZ Lab programıyla Türkiye’deki YZ startup’larına takviye verdiklerini aktardı.
TIBBİ TEKNOLOJİDE TÜRK BAŞARISI
Alarko Holding Yönetim Kurulu Üyesi & Alvimedica Başkanı Leyla Alaton, 80’den fazla ülkeye ihracat yapan muvaffakiyetlerini paylaşırken, tıbbi teknoloji bölümünde sürdürülebilir büyüme için dengeli devlet siyasetlerinin kritik ehemmiyetini lisana getirdi. Beyin mikrorobotu geliştiren Robeauté Kurucu Ortağı ve COO’su Joana Cartocci, 72 milyar dolarlık sistemik tedavi sanayisinin birçok vakit yetersiz kaldığını belirterek, gayeye yönelik mikro-robotik tedavilerin aciliyetini aktardı.
MİKROALGLERDEN UZAY TEKNOLOJİSİNE: PROF. ALEXANDER MATHYS
ETH Zürih ve Singapur-ETH Merkezi Sürdürülebilir Besin Sürece Laboratuvarı Lideri Prof. Dr. Alexander Mathys, sürdürülebilir besin sistemlerindeki devrimci dönüşümü anlattı. “Küresel olarak 19 milyar tavuk besliyoruz, 69 milyar tavuk kesiyoruz. 2050’ye kadar yüzde 60 daha fazla besin üretmemiz gerekiyor” diyen Mathys, mevcut sistemin sürdürülemezliğini lisana getirdi.
Memleketler arası Uzay İstasyonu’nda 2018’de gerçekleştirilen deneyleri ayrıntılandıran Mathys, mikroalglerin volkan kraterlerinden uzaya kadar çok ortamlarda yetiştirilebileceğini gösterdi. Mathys, “Protein konsantrasyonuna değil, sindirilebilirliğe bakmalıyız” diyerek araştırmacılara yeni bir paradigma önerdi.
CERN’DEN İSTANBUL’A TEKNOLOJİ KÖPRÜSÜ
CERN Venture Connect Program Lideri Linn Kretzschmar, evrenin yüzde 95’inin hala bilinmediğini belirterek “Saniyede 100 terabayta kadar bilgi üretiyoruz” dedi. CERN’in 17 ülkede 55’ten fazla ortakla oluşturduğu ağ aracılığıyla startuplara teknoloji lisansladığını açıkladı.İstanbul merkezli Orbiba Robotics’in muvaffakiyet öyküsü dikkat çekti. CERN’in lazer sistemleriyle ot denetim robotları geliştiren şirket, domates bitkilerine ziyan vermeden yabani otları yok edebiliyor. “Su faturalarının yüzde 30’u sızıntılardan kaynaklanıyor” tespiti, CERN teknolojilerinin günlük hayattaki tesirini somutlaştırdı.
MOBİLİTENİN GELECEĞİ – KENTSEL LOJİSTİK SİSTEMLERİNİ DÖNÜŞTÜRMEK
Fronteer & Coding the Curbs Şirketlerinin Kurucusu Martijn Pater, panele Amsterdam’ın 50 yıllık mobilite dönüşüm kıssası ile başladı ve kent merkezinde mikro lojistik uygulamalarının zorluğuna dikkat çekti. Kaldırımları kodlayarak ve dijitalleştirerek yükleme ve boşaltma alanlarını yönettiklerini, ‘akıllı bölge’ uygulamaları ve merkezi izleme-denetim ile de desteklediklerini söz etti.
Amazon Avrupa Mikro-Dağıtım Lideri Carlos Saborido şehirleri daha yaşanabilir ve pratik hale getirmek için kent dışında büyük depolar, kent içinde de 1/100 oranında micro-fulfilment-dağıtım merkezleri kurduklarını vurguladı. Saborido, “Biz bunu tıpkı gün teslimat, siesta müddetinde teslimat, saat/dakika bazlı teslimat olarak isimlendiriyoruz, Yeşil Teslimat olarak da elektrikli vanları-kamyonetleri ve e-bisikletleri kullanıyoruz” dedi.
Bimas Mobility-Erciyas Genel Müdürü Hayriye Selekler, konuşmasına bir gün evvel İstanbul’da trafikte sıkışıp kalma deneyimini anlatarak başladı ve hayalinin bisiklet kullanarak kentleri daha yaşanabilir hale getirmek olduğunu söyledi. Şehiriçi son km lojistiği için sistemler geliştirdiklerini, kamyonetleri daha çevreci ve ekonomik bir yaklaşımla birebir kurallarda 2 kat daha süratli olan bisikletlerle değiştirmeyi hedeflediklerini aktardı. Selekler, bisiklet kullanımının da bayanların güçlendirilmesine hizmet ettiğini, kargo bisikletlerinin ehliyet ihtiyacı olmaması nedeniyle gençlerin işgücüne dahil edilerek toplumsal eşitliğin sağlandığını tabir etti.
SÜRDÜRÜLEBİLİR GEREÇLER VE DÖNGÜSEL EKONOMİ
İnsan İnovasyon Dizayncısı İstek Kaprol’un moderatörlüğündeki ‘Yarının Gereçlerini Yine Tasarlamak’ paneli, dokuma sanayisinden otomotive döngüsel iktisadın geleceğini masaya yatırdı.
BASF İnovasyon Teknoloji Merkezi Genel Müdürü Mübahat Akgün, kimyasal geri dönüşümde çığır açan teknolojilerini paylaştı: “Yılda 380 milyon ton plastik üretiyoruz lakin geri dönüşüm oranı çift haneli bile değil. Bu kabul edilemez.”
BASF’ın geliştirdiği depolimerizasyon teknolojisi ile polimerleri kimyasal yapı taşlarına ayırarak yine hammadde haline getirdiklerini açıklayan Akgün, “74 bin üreticiye hizmet vererek milyarlarca beşere ulaşıyoruz. Kimyada ne yaparsak yapalım, beşerler ve etraf üzerinde değerli tesir yaratırız” dedi.
Zara ile gerçekleştirdikleri iş birliğini örnek gösteren Akgün, “Geri dönüştürülmüş poliamidden yapılmış ceketlerde fermuarından düğmesine her şey geri dönüştürülmüş gereçten üretildi” diyerek döngüsel iktisadın pratikte nasıl işlediğini gösterdi.
Panelde ayrıyeten Boston Consulting Group Yönetici Ortak & Kıdemli Partner ve |RE&UP Recycling Technologies Danışma Kurulu Üyesi Aslı Kurbay, “Dünyada yılda 100 milyon tondan fazla dokuma atığı oluşuyor ve yalnızca yüzde 1’i geri dönüştürülüyor” tespitini yaparken ikinci el pazarın büyüyen potansiyelini kıymetlendirdi.
Sanko Holding Yönetim Kurulu Lider Vekili ve RE&UP Recycling Technologies Yönetim Kurulu Lideri Fatih Konukoğlu, RE&UP projesiyle dokumadan dokumacılığa geri dönüşümde 60.000 ton pamuk elyafı üretim kapasitesine ulaştıklarını belirterek İspanya ve Fransa’dan yatırım davetleri aldıklarını açıkladı.
YATIRIMCI GÖZÜNDEN RADİKAL İNOVASYON
1,5 milyar dolarla dünyanın en büyük erken basamak risk sermayesi fonlarından HAX & SOSV New York Ortağı Andrew Gollach, Türk girişimcilerin sermaye verimliliğini övdü: “20 bin dolarla piyasada eserleri olan şirketler gördüm. Bu ABD’deki derin teknoloji dünyasında olmaz” dedi.
Harvard Üniversitesi School of Engineering and Applied Sciences (SEAS – Mühendislik ve Uygulamalı Bilimler Fakültesi) ve Harvard Üniversitesi Office of Technology Development (OTD – Teknoloji Geliştirme Ofisi) ortasında kurulan Harvard Grid’in İcra Yöneticisi Paul Hayre, laboratuvardan pazara geçiş sürecinde en kritik ögenin erken basamakta müşterilerle etkileşim olduğunu vurguladıktan sonra, etkileyici bir batarya teknolojisi örneği paylaştı:
“Elektrikli araçların benimsenmesindeki büyük zorluklardan biri olan menzil telaşını çözmeye yardımcı olabilecek piller üreten bir şirket var. Bu batarya teknolojisinin özellikleri çığır açıcı nitelikte. 10.000’den fazla döngü boyunca ve yaklaşık 3 dakikada büsbütün şarj olabilirler. Bu, elektrikli araçların benimsenmesi için menzil telaşı sıkıntısını çözmese de çok yol kat edecektir.”
KURUMSAL İNOVASYON: TÜPRAŞ-AIS FİELD ORTAKLIĞI
Tüpraş Yatırım ve Planlama Genel Müdür Yardımcısı Levent Zağra, AIS Field’ın robotik kontrol sisteminin tank başına 100.000-1 milyon dolar tasarruf sağladığını açıkladı. AIS Field Genel Müdürü Görkem Bayten’in “Eğer teknoloji Tüpraş’ta çalışıyorsa, dünyanın her yerinde çalışır” dedi.
SANAYİDE TEŞEBBÜS SERMAYESİ İLE KIYMET YARATMA: AKKÖK – 212 NEXT DENEYİMİ
3dots Kurucu Genel Ortağı Erman Turan’ın moderatörlüğündeki panelde kurumsal teşebbüs sermayesi modeli masaya yatırıldı. 212 NexT Yönetici Ortağı Gizem Yağız: “İleri gereç teknolojilerinde tahliller geliştiren ve farklı dallara dokunan teşebbüslere odaklanıyoruz. Yatırımcılarımızla birlikte çalışıp onların network ve bilgi birikimlerinin katkılarıyla portföy teşebbüslerini destekliyoruz” diye konuştu.
Akkök Holding Stratejik Planlama ve İş Geliştirme Yöneticisi Ozan Hançer, “212 NexT, sanayi ve VC birlikteliğinin az bir örneği olarak, net sonlarla belirlenmiş yatırım tezine uygun fırsatları değerlendirmeye ve sinerji kavramını tam manasıyla hayata geçirmeye devam ediyor” açıklamasını yaptı.
TESİR YATIRIMINDA TÜRKİYE ATILIMI
Etki GSYF Yönetici Ortakları Mert Fırat ve Can Atacık, “İyi sıkıntılara tahliller, düzgün finansal getiri sağlar” diyerek tesir yatırımının potansiyelini vurguladı. Y Combinator’ın ‘iyi sorunun altı özelliği’ kavramını tesir odaklı teşebbüslere uyarlayarak, “Hayırseverlik gezegeni kurtaramayacak, özel kesime gereksinimimiz var” dedi.
TÜRK TEŞEBBÜSLERİNİN GLOBAL BAŞARISI
Dünya genelinden 5 bin müracaat ortasından seçilen 750 finalist ortasına girmeyi başaran 28 Türk teşebbüsü, tahlillerini yatırımcılara ve ekosistem paydaşlarına sundu.
Tepenin sonunda düzenlenen ödül merasiminde, 28 Türk finalisti ortasından üç teşebbüs farklı kategorilerde muvaffakiyet elde etti. Heartwise, sağ kalp yetmezliğinin tedavisinde her hastaya özel tasarlanan kalp pompası sistemiyle sıhhat teknolojilerinde öncülük ederek birincilik mükafatını kazandı. Sistemin ağır pil paketlerinden kurtuluş sağlaması, hasta ömür kalitesinde çığır açıyor.
Alloy Additive, büyük ölçekli metal eklemeli imalat teknolojisiyle havacılık, güç ve petrol & gaz kesimlerinde klasik üretim prosedürlerini dönüştürürken ikincilik ödülünün sahibi oldu. DRONEQUBE ise otonom drone teknolojisi ve yapay zeka ile tarımda daima bitki izleme, erken ziyanlı tespiti ve kimyasal kullanım azaltımı sağlayan tahliliyle üçüncülük mükafatını kazandı.
Hello Tomorrow Türkiye’nin 25 milyon dolar kıymetindeki data platformu sayesinde teşebbüsçüler bugüne kadar 4 milyar doların üzerinde yatırım topladı.
Kaynak: Son Dakika
