(ESKİŞEHİR) – Bayram ikramiyelerinin pula döndüğünü ve emekliler için kabul edilemez olduğunu söyleyen DİSK Emekli Sen Eskişehir Şube Başkanı Hatice Kılıç, en düşük emekli maaşının taban fiyat seviyesinde olması gerektiğini söz etti.
Hatice Kılıç, açıklamasında şu sözleri kullandı:
“Hak sahipleriyle birlikte ülkenin en kıymetli ve en büyük toplumsal kümelerinden birini oluşturan emekliler, bu ülkede yıllarca bir kıymet üretip ülkeyi zenginleştirmesine karşın artık görmezden geliniyor. Ülkemizde emekli adaletsizliği giderek büyüyor. Hem emekli olabilmek hem de insanca bir emekli ömrü sürmek giderek zorlaşıyor. Türkiye’de emeklilik sisteminin meseleleri derinleşiyor, emeklilerin meseleleri ile talepleri görmezden geliniyor ve emekliler sefalete mahkum ediliyor. Bugün milyonlarca emekli ve hak sahibi minimum fiyatın çok altında aylık ve gelir elde edebiliyor. Emekliler ve hak sahipleri geçim fiyatı olamayan minimum fiyatın çok altında bir gelirle yaşamaya mecbur bırakılıyor. En düşük emekli aylığı emeklinin kendisi için 14 bin 469 TL’ye tamamlanıyor. 31 TL yuvarlamayı çok gördüler, 14 bin 500 TL bile yapmadılar. Hatta 1 TL bile yuvarlamayı çok gördüler, 14 bin 470 TL yapmadılar. Ortalama emekli aylıkları da taban fiyatın çok altında.
“ Emekliler ya iş arıyor ya çalışıyor “
Emekli aylıklarının düşüklüğü önemli bir emekli yoksulluğuna neden oluyor. Milyonlarca emekli düşük aylıkları sebebiyle tekrar işgücü piyasasına giriyor, ya iş arıyor ya da çalışıyor. Dahası emeklilik iş ararken dezavantaja dönüşüyor. Nasılsa emekli aylığı var diye daha düşük fiyatla ve sigortası çalışmayla yüz yüze kalıyorlar. Emekli aylıkları yaşlılıkta insanca bir hayat sürmekten uzaklaşarak adeta bir ek gelire dönüşüyor. Yıllardır emeklilerin taleplerine kulak tıkayan AKP hükümetleri, yıllarca bu ülkeye verilen emeğin karşılığını emekli aylıklarını artırarak vermek yerine süreksiz bir tahlil olarak hazineden aylık tamamlama ve bayram ikramiyesi üzere uygulamalarla emeklilik sistemini yamaladı. Lakin bu ‘yamalar’ da işe yaramadı. Emekli aylıkları güzelce tabana vurdu, emeklilerin hayat şartları berbatlaştı, yama olarak uygulanan ikramiyeler ise günbegün eridi, harçlık haline geldi. Emekliler bu bayrama da mutsuz ve fakir giriyor.
“ Emekli bayram ikramiyesi yeterlice pula döndü “
7 yıl evvel kısmi bir tahlil olarak gündeme gelen emekli bayram ikramiyesi yeterlice pula döndü. Bugün artık bir ikramiyeden değil bayram harçlığından kelam etmek lazım. DİSK-AR tarafından hazırlanan rapora nazaran emekli bayram ikramiyelerinin alım gücü süratle düştü. Taban fiyatın bin 603 TL olduğu 2018 yılında belirlenen bayram ikramiyesi, taban fiyatın yüzde 62,4’üne karşılık geliyordu. 2018-2025 devrinde emekli bayram ikramiyesinin taban fiyata oranı giderek geriledi. 2025’te 4 bin TL’lik bayram ikramiyesi taban fiyatın yüzde 18’ine kadar geriledi.
“ Enflasyona ezdirmeyeceğiz’ savları boş çıktı “
Emekli ikramiyesi taban fiyata nazaran artırılsaydı en az 13 bin 793 TL olması gerekirdi. Böylelikle emekli bayram ikramiyesinin taban fiyat karşısındaki kaybı 2025 için, iki bayramı da dikkate aldığımızda yaklaşık 20 bin TL kayıp var. Emekli bayram ikramiyesi yalnızca minimum fiyata nazaran değil, tartışmalı resmi enflasyon bilgilerine nazaran de eridi. Emekli bayram ikramiyesini kendi tespit ettikleri enflasyona nazaran bile korumadılar. ‘Enflasyona ezdirmeyeceğiz’ tezleri boş çıktı. Emekli bayram ikramiyesi minimum fiyat karşısındaki devasa kaybının yanı sıra TÜFE ve besin enflasyonu karşısında da önemli biçimde geriledi. Kısaca ister minimum fiyat ister resmi enflasyon ister besin enflasyonu dikkate alınsın emekli ikramiyeleri eridi, tükendi, bitti. Pula döndü. Üstelik Türkiye’de emekli aylıkları ve ikramiyeleri erirken ve emeklilikte adalet sorunu büyürken emekliler karar alma süreçlerinden dışlanıyor, emeklilerin örgütlenme özgürlüğü kısıtlanmaya çalışılıyor. Bilinmelidir ki bugün emeklilerin yaşadığı problemler bir memleket sıkıntısıdır.
Emekliler ve emekçiler bugün bu meydanda emekli olabilme hakkı için, insanca yaşanacak bir emeklilik için, emeklilik sistemindeki adaletsizliklerin giderilmesi için ve özgürce örgütlenme hakları için bir ortaya geldiler. Emeklilik sistemindeki meselelerin giderilmesi ve taleplerimizin yerine getirilmesi için, emeklilikte adaletin ve insanca hayatın sağlanması için önümüze konan tüm mahzurlara karşın DİSK Emekli-Sen çatısı altında örgütlenip çabamızı daima birlikte büyütelim!
“ Enflasyonun yanılgılı ve eksik ölçümünden kaynaklanan kayıplar giderilmeli “
En düşük emekli aylığı taban fiyat seviyesine yükseltilmelidir. Bu fiyat emeklilerin kök aylığı kabul edilmelidir. Ucube bir sistem olan tamamlama sürecinden vazgeçilmelidir. Bunun yerine en düşük aylık taban fiyata çekilmeli, öbür aylıklar da tıpkı oranda yükseltilmelidir. Emekli aylıkları ortasındaki dengesizliğin giderilmesi için intibak düzenlemesi yapılmalıdır. Emekli aylıklarının bağlanmasında 2000 öncesi, 2000-2008 ortası ve 2008 sonrası olmak üzere var olan üç başka sistemden doğan adaletsizlikler ve dengesizlikler giderilmelidir. Tıpkı müddetlerle çalışan ve eşit prim ödeyen emeklilerin aylıkları ortasındaki farklar eşitlik prensibine terstir. Aylık Bağlama Oranları ve güncelleme katsayıları eski seviyesine yükseltilmeli ve kapsamlı intibak düzenlemesi ile emekli aylıkları ortasındaki eşitsizlik giderilmelidir. Enflasyonun yanılgılı ve eksik ölçümünden kaynaklanan kayıplar giderilmeli. Emekli aylıklarının artırılmasında büyüme oranlarının tamamı dikkate alınmalıdır. Yılda iki kere verilen emekli bayram ikramiyeleri en az minimum fiyat kadar olmak üzere artırılmalıdır. Emekli bayram ikramiyesi emekli aylığından az olmamalıdır.”
Kaynak: Haberler.com
