ASTANA, 17 Haziran (Xinhua) — Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping, ikili münasebetlerdeki istikrar ve olumlu güçle bölgesel ve global barış ve kalkınmaya daha fazla katkıda bulunmak üzere Kazakistan‘la çalışmaya hazır olduklarını söyledi.
Xi, 2. Çin-Orta Asya Tepesi öncesinde pazartesi günü Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev ile görüştü.
Çin-Kazakistan bağlantılarının milletlerarası arenadaki değişikliklere yenik düşmediğine ve daima üst seviyede bir gelişim sergilediğine dikkat çeken Xi, bunun hem iki ülkenin birbiriyle coğrafik yakınlığı ve iki halkın uzun müddettir devam eden dostluğundan hem de iki ülkenin kalkınma arayışını birlikte sürdürme istikametindeki kaçınılmaz tercihinden kaynaklandığını söyledi.
Kazakistan’la olan alakalarını her vakit stratejik ve uzun vadeli bir bakış açısıyla görüp geliştirdiklerini kaydeden Xi, iki ülke ortasındaki dostluğu sarsılmaz formda sağlamlaştırmak üzere Kazakistan’la çalışmaya istekli olduklarını söz etti.
Hem Çin hem de Kazakistan’ın, kalkınma ve tekrar canlanma teşebbüslerinin kritik evrelerinde bulunduğuna işaret eden Xi, iki ülkenin, kapsamlı işbirliğini ilerletmek üzere birlikte çalışması gerektiğini lisana getirdi.
İlk olarak üst seviye karşılıklı stratejik itimadın, ikili alakaların gelişimine kılavuzluk etmesi gerektiğini belirten Xi, iki ülkenin, temel çıkarları ve önde gelen telaşları konusunda birbirine dayanak vermeye, kalkınma stratejileri ortasındaki sinerjiyi teşvik etmeye, çalkantılı memleketler arası konjonktürde birbirini güçlü halde desteklemeye ve kalkınma ve tekrar canlanma konusunda birbirine yardım eden ortaklar olmaya devam etmesi davetinde bulundu.
Xi, ikinci olarak yüksek kaliteli Jenerasyon ve Yol işbirliğinin, ikili işbirliğini düzgünleştirmek üzere kullanılması gerektiğini belirtti. Xi, ticaret, yatırım ve güç alanlarındaki klasik işbirliği konusundaki güçlü yanların sağlamlaştırılması, hudut ötesi demiryolu projelerinin inşaatının ve liman altyapısının güncellenmesinin ilerletilmesi, temas imkanları, yüksek teknoloji işbirliği ve yeşil ve sürdürülebilir kalkınmanın teşvik edilmesi için uğraş gösterilmesi gerektiğini vurguladı.
Xi, üçüncü olarak iki ülkenin barış ve istikrarının korunması için kapsamlı güvenlik işbirliğinin yürütülmesi gerektiğini söz etti. Xi, bu kapsamda kolluk ve savunma etkileşimlerinin genişletilmesi, terör, ayrılıkçılık ve aşırılıkçılıkla ortaklaşa uğraş edilmesi ve acil durum idare ve afet tedbire ve azaltma hususlarındaki işbirliğinin derinleştirilmesi gerektiğine dikkat çekti.
Dördüncü olarak Çin-Kazakistan dostluğunun temelini güçlendirmek üzere çeşitlilikle halklar ortası etkileşimlerin yürütülmesi gerektiğini belirten Xi, Kazakistan’daki Çin turizm yılının en âlâ biçimde düzenlenmesi ve gençler, medya ve niyet kuruluşları ortasında ve mahallî düzeyde daha fazla sayıda etkileşimin teşvik edilmesi davetinde da bulundu.
Xi, değişim ve kaosun iç içe geçtiği memleketler arası konjonktür karşısında Çin ve Kazakistan’ın, merkezinde Birleşmiş Milletler’in yer aldığı milletlerarası sistemi ve milletlerarası hukukla desteklenen milletlerarası nizamı kararlı biçimde muhafazası, gerçek çok taraflılığı uygulaması ve gelişmekte olan ülkelerin ortak çıkarlarını güçlü formda koruma etmesi gerektiğini vurguladı.
2. Çin-Orta Asya Doruğu’na yönelik kapsamlı hazırlık çalışmaları için Kazakistan’ı takdir ettiklerini kaydeden Xi, toplantının Çin ile Orta Asya ortasındaki işbirliğinde yeni bir sayfa açacağına inandığını belirtti.
Tokayev ise Çin’in dost bir komşu, yakın bir dost ve sağlam bir ortakları olduğunu söyledi.
Kazakistan ve Çin’in işbirliğini artırma istikametinde güçlü bir siyasi iradeye sahip olduğunu kaydeden Tokayev, iki ülkenin memleketler arası arenadaki değişikliklere bakmaksızın birbirlerini egemenlik ve güvenlik üzere temel çıkarlarına ait hususlarda her daim desteklediklerini belirtti.
Tokayev, iki tarafın ortaklaşa yüksek kaliteli Jenerasyon ve Yol işbirliğini ilerletmesi, ticaret, yatırım, sanayi, tarım, güç ve ulaşım üzere alanlarda işbirliğini genişletmesi ve kültür, eğitim, spor ve turizm alanlarında halklar ortası etkileşimi güçlendirmesi gerektiğini söz etti.
Görüşmelerin akabinde iki cumhurbaşkanı ticaret, yatırım, bilim, teknoloji, gelenekler, turizm ve medya üzere alanlarda 10’dan fazla işbirliği evrakının teatisine de nezaret etti.
Kaynak: Haberler.com
