Arkeologlar, lüks bir Roma villasını süsleyen harika freskleri ortaya çıkarmak için 2.000 yıllık duvar sıvalarından oluşan binlerce parçayı bir ortaya getirdi.
Parçalanmış sıvalar, 2021 yılında yine geliştirilen bir inşaat alanında, Londra’nın merkezinde keşfedildi. Lakin bu dev yapbozun tekrar inşa edilmesi bugüne kadar sürdü.
Freskler, yapının en az 20 farklı duvarını süsleyen ayrıntılarla bezeli. Müzik aletleri, kuşlar, çiçekler ve meyveler üzere ince ince boyanmış sahneler dikkat çekiyor.
Bu sanat yapıtları, bulundukları bölgenin zenginliği hakkında da yeni bilgiler sunuyor. Grup burayı “Roma devri Londrası’nın Beverly Hills’i” olarak tanımlıyor.
Sanatçıların kimliğine dair ipuçları da var: Modüllerden birinde Latince “Fecit” yani “bunu yaptı” yazısı kazınmış.
Ancak ismin yazılı olması gereken kısım hâlâ kayıp.
Londra Arkeoloji Müzesi (MOLA) grubu, modülleri taramaya devam ederek bu hayati ehemmiyetteki parçayı bulmayı umuyor.
MOLA’da misyonlu Han Li, “Bu, Roma Londrası’nda şimdiye kadar bulduğumuz en büyük Roma duvar sıvası ve fotoğrafları topluluğu” diyor.
Yaklaşık 5 metreye 3 metre ölçülerindeki en büyük freskin alt kısmı soluk pembe renkte, mermer görünümü vermek için boya zerrecikleri serpiştirilmiş. Üst kısmı ise yumuşak yeşil kenarlıklarla çevrili varlıklı sarı panellerden oluşuyor.
Duvar fotoğrafları kandil avizeleri, lir çalgısı, beyaz turnalar ve narin papatya çiçekleriyle süslenmiş.
Resimlerde ayrıyeten bir üzüm salkımı üzere görünen bir bitki de yer alıyor. Fakat arkeobotanikçilere nazaran bu, bölgeye has bir bitki olan ökseotu.
Han Li, “Bu benim için epey değişik zira burada Roma ressamlarının klasik bir fikri alıp Kuzeybatı Avrupa’ya ya da lokal bir yaklaşıma çevirdiğini görüyorsunuz. Bunu harika buluyorum” diyor.
Li, sıva yığınlarıyla aylarını geçirmiş, her bir parçayı dikkatle inceleyerek “dünyanın en güç yapbozu” dediği şeyi tamamlamaya çalışmış.
Antik modüllerin kırılganlığı bu işi daha da zorlaştırmış.
“Çok dikkatli olmanız gerekiyor zira modülleri yalnızca birkaç sefer birleştirme talihiniz var; aksi takdirde sıva ziyan görüyor ve boyası dökülüyor” diye açıklıyor:
“Bu yüzden modülleri birleştirmeden evvel çok emin olmalısınız.”
Romalılar MS 43 yılında Londra’yı kurdu ve bu villa kısa müddet sonra, muhtemelen kentin süratle büyüdüğü birinci ya da ikinci yüzyılda inşa edildi.
Arkeologlara nazaran bu görkemli yapı, varlıklı bir aileye ilişkin bir konut ya da Roma Londrası’ndan geçen varlıklı yolcular için bir otel olabilir.
Ekip, bu freskleri Britanya ve Avrupa’da bulunan başka örneklerle karşılaştırıyor. Elde edilen bulgular, fotoğrafların Roma İmparatorluğu boyunca dolaşan, son derece yetenekli bir ressam kümesine ilişkin olabileceğini düşündürüyor.
Han Li, “Roma Londrası’na gelmişler. Burada bir inşaat patlaması yaşanıyor, birçok mesken ve bina inşa ediliyor, boyama işleri gerekiyor. Ve onlar da adeta devasa siparişleri üstlenerek dolaşmışlar” diyor:
“Bu sanatkarların yapıtlarının 2 bin yıl sonra bugün yine gözler önüne serilmesi inanılmaz.”
Ancak sanatkarların tam kimliği, üzerlerinde isimlerin yazılı olduğu kayıp kesim bulunana dek gizemini koruyacak.
Sıva modülleri, Thames Irmağı’nın çabucak güneyindeki Southwark’ta bulundu.
Aynı hafriyat alanında etkileyici bir mozaik ve bir Roma mezarlığı da ortaya çıkarıldı. Burası, yeni bir inşaat projesi öncesinde kazılan bir alan.
Roma Londrası’nın merkezinden biraz uzak olan bu bölgedeki bulgular, kentin yayılma süreci hakkında da yeni ipuçları veriyor.
MOLA’dan Andrew Henderson-Schwartz, “Roma devrinin epey erken bir safhasında burada canlı ve hareketli bir yerleşim varmış. Burası adeta varlıklı bir banliyö; Roma Londrası’nın Beverly Hills’i” diyor:
“Ve bu bize gösteriyor ki Romalılar Londra’ya yatırım yapmış. Burayı bir yerleşim alanı olarak görmüşler, kalıcı bir hayat alanı olarak. Burası yalnızca bir taşra karakolu değilmiş.”
Fresk modülleri hâlâ pek çok sır barındırıyor.
Arkeologlar, bu sayede İngiltere’nin varlıklı Roma tarihini adım adım tekrar inşa ediyor.
Kaynak: Son Dakika
