ANTALYA’da dünya tarihinde birinci kere bir uçak gemisi batıran Türk subay Topçu Yüzbaşı Mustafa Ertuğrul Aker’in mezarı, anıt mezar haline getirildi. Anıt mezarda; Afyonkarahisar’dan getirilen volkanik kaya üzerine işlenen deniz dalgaları, batırdığı İngiliz uçak gemisi Ben My Chree ve kullandığı top mermileri yer aldı.
Birinci Dünya Savaşı ve Kurtuluş Savaşı’nın kahramanlarından Topçu Yüzbaşı Mustafa Ertuğrul Aker, dünya askeri tarihinde birinci kere bir uçak gemisi batıran Türk subayı olarak biliniyor. Yüzbaşı Aker; 9 Ocak 1917’de Meis Adası’ndaki İngilizlere ilişkin deniz uçağı taşıyan İngiliz bandıralı Ben My Chree isimli 120 metre uzunluğundaki gemiyi, 36 dakikada Kaş’tan yaptığı dağ topu atışlarıyla batırdı. 13 Aralık 1917’de de Kemer yakınlarındaki Ağva koyunda Fransız avizosu Paris 2’yi yalnızca 18 dakikada batıran Topçu Yüzbaşı Aker, 8 Mart 1918’de ise Fransız savaş gemisi Aleksandıra’yı Kemer’de bir savaş tuzağı ile batırdı. Savaşlardan sonra yerleştiği Antalya’da 5 Kasım 1968’te hayatını kaybeden Topçu Yüzbaşı Mustafa Ertuğrul Aker, Andızlı Mezarlığı’na defnedildi.
TASARIMDA DENİZ DALGALARI, BATAN GEMİ VE TÜRK BAYRAĞI
Muratpaşa ve Kaş belediyelerinin meclis kararı ile 5 Kasım ve 9 Ocak’ı takip eden haftaların anma haftası ilan edildiği Mustafa Ertuğrul Aker’in Andızlı Mezarlığı’ndaki mezarı, heykeltıraş Fedai Bircan tarafından anıt mezara dönüştürüldü. Aker’in mezarıyla ilgili birinci dizaynları 2016’da yaptığını belirten Fedai Bircan, Antalya Valiliği’nin dayanağıyla anıt mezarı bu yıl yapabildiğini kaydetti. Aker’in batırdığı savaş gemilerinden bahseden ve anıt mezar dizaynında bu kahramanlığı işlediklerini anlatan Fedai Bircan, “Deniz dalgalarının üzerinde batan gemi, batık haliyle ön taraftan batıyor, ardı kalkıyor. Bu dünyanın birinci uçak gemisi. Deniz dalgaları, mermi, Türk bayrağı silüeti, geminin dumanları, hoş bir görsel oluşturduğumuzu düşünüyorum. 45 günlük müddette bir gün istirahat etmeden sabah 6’dan, akşam 9’a kadar çalışarak yaptım” dedi.
YANARDAĞ LAVLARINDAN OLUŞAN TAŞ KULLANILDI
Anıtta kullanılan taş materyalin Afyonkarahisar’dan özel getirildiğini belirten Bircan, “Taşın toplam tartısını 32 tondan 12 tona düşürdük. Bu kullandığınız gereç bazalt, lav eriyiklerinden oluşan bir taş. Lav 6-7 sertliğinde. Elmastan bile 3 derece eksik, sert bir gereç. Çok taş değiştirdik. Bu taşları doğal olarak kesiyorsun. Taşlarda çatlak çıkıyor, onu atıyorsun, yenisini alıyorsun. Fabrikalar bile bu bloğu işleyip, sana vermiyor. Yanardağdan çıkmış lavlardan oluşan bir materyal. Biz bunu neden seçtik derseniz, kireç taşları yağmur, asitli yağmurlarda aşınıyor, deforme oluyor. Bunun 1 milimini bin yılda aşındıramazsınız. O kadar sert bir materyal. Sonra rengi, görselliği, efekti oluşturma bakımından bize karşılık verecek en yanlışsız taş buydu. Bir de bu türlü bir yapıtı yaptığın vakit kıyamete kadar devam etmeli” diye konuştu.
ANIT MEZAR İÇİN MEZARLIĞIN DUVARINA CAM BÖLME
Mezarın çabucak yola bakan duvar kenarında olması nedeniyle o kısımdaki duvarın kaldırılıp, cam bir bölme oluşturulduğunu anlatan Bircan, “Bu sanat yapıtını yoldan geçenler de görsün. Antalya’da bu türlü bir iş yapıldığını, bu türlü bir kahramanımızın yattığını görsünler diye Sayın Valimizin tercihiyle bu cam duvarı oluşturduk” dedi.
‘HER CEPHEDE SAVAŞTI’
Aker’in anıt mezarı başında ise şu yazı bulunuyor:
“O, dört küçük topu ve kocaman yüreği ile İngilizlerin dev uçak gemisi Ben My Chree’yi Meis’te sulara gömdü. Tekrar İngilizlerin Dart Torpido botunu savaş dışı bıraktı. 200’e yakın irili ufaklı tekneyi ve Fransız topçu tabyalarını top ateşi ile yaktı. (11 Ocak 1917). Akdeniz’de kıyılarımıza mevt kusan Fransız savaş gemileri Paris 2 (13 Aralık 1917) ve Alexandra’yı (8 Mart 1918) Kemer’de batırdı. Çanakkale’den Kurtuluş Savaşı’na kadar her cephede savaştı. Birinci Dünya Savaşı’nda yenilip silahlarımız elimizden alınırken, İngiliz kumandanlar bir tek bu ulu bataryanın toplarını almayı askeri erdeme ters saydı. O, denize döktüğü yaralı düşman askerleri vefatı beklerken, onların yaralarını sardı. O, yalnızca kahraman değil, zafer gecesini anılarına, ‘Zaferden mütevellit sevincimizi yaralı düşman askerlerinin acısına hürmeten izhar etmedik’ diye yazabilecek kadar da insandı. Pierre Loti, onun Fransızlara verdiği insanlık dersi ile bütün Fransa’yı ayağa kaldırdı. Çanakkale savaşları kahramanlarından ve İstiklal Savaşı’nda Antalya ve havalisi kumandanlarından Alb. M. Şefik Aker’in kızı ile evlendi. 3 çocuğu oldu. 12 Temmuz 1930 tarihinde emekli oldu ve Antalya’ya yerleşti. Mütevazı kişiliğiyle Antalyalılar tarafından çok sevildi. 5 Kasım 1968’te Antalya’da vefat etti. Ulusal Çabaya katıldı ve 1919’da Aydın’da Yunanlılar ile yapılan çatışmada ağır yaralandı. Savaştan sonra sade ve mütevazı bir hayat sürdü. Atatürk’ün teşvikiyle anılarını yazdı lakin yayımlamadı. Ruhu şad olsun.” Aker’in oğlu M. Doğan Aker (1927-1973) ve gelini N. Aytülü Aker’in (1927-2021) mezarları da anıt mezar içerisinde yer alıyor.
Kaynak: Son Dakika
